Belçika Federal Parlamentosu 22 Şubat 2024 tarihinde tamamen yenilenen Ceza Kanununu onayladı. Bu Kanunla Federal Parlamento ise Avrupa Birliğinde ekokırım suçunun ilk kez hem ulusal hem de uluslararası alanda suç olarak tanındı. Ekokırım Yasası, doğaya karşı işlenen ciddi, büyük ölçekli ve geri dönüşü olmayan suçların 20 yıl hapis ve 1.6 milyon Euro para cezası ile cezalandırılmasını mümkün kılıyor. Bu yasa Belçika’nın iç hukukunu Avrupa Birliği’nin revize edilmiş Çevre Suçları Direktifi ile uyumlu hale getiriyor ve bunu yapan ilk Avrupa Birliği üyesi devlet olmasını sağlıyor.¹
Ulusal düzeyde, büyük petrol sızıntıları gibi çok ciddi çevresel bozulma vakalarını önlemeyi ve cezalandırmayı amaçlayan yeni ekokırım yasası, karar verme yetkisine sahip, önemli pozisyonlardaki kişilere ve şirketlere uygulanacak. Kişiler 20 yıla kadar hapis cezasına, şirketler ise 1.6 milyon Euro’ya kadar para cezasına çarptırılabilecek.
Belçika’nın federal monarşisi içinde, yerel çevre mevzuatı öncelikle üç bölgesel yönetim olan Flaman Bölgesi, Valonya ve Brüksel’in sorumluluğunda. Bu yeni yasanın kapsamı, Kuzey Denizi ve nükleer atık yönetimi dahil olmak üzere federal hükümetin yetki alanına giren alanlarla sınırlı. Stop Ecocide Belgium Direktörü Patricia Willocq, yine de yeni tasarının sınırlı yerel kapsamının, gelişmenin önemini göz ardı etmek için bir neden olmadığını söylüyor ve ekliyor
“Bu çabanın Federal ve Bölgesel çevre ceza yasaları arasındaki farklılıkları önemli ölçüde azaltacağını tahmin ediyoruz. Belçika AB dönem başkanlığını yürüttüğü için, bu direktif bölgeleri kendi yetki alanlarında üzerlerine düşeni yapmaya teşvik edecektir.”.
Ayrıca Belçika, 2021 yılında Stop Ecocide Foundation tarafından toplanan Bağımsız Uzman Paneli (IEP) tarafından ceza kanununda önerilen uzlaşı tanımına dayanarak ekokırımı uluslararası bir suç olarak tanıyan ilk Avrupa Birliği ülkesi oldu.
Daha önce soykırım, insanlığa karşı suçlar, savaş suçları ve saldırı suçunu tanıyan ülke, şimdi de uluslararası hukuk kapsamında, ekokırımı beşinci bir suç olarak tanıyarak ceza kanununa doğa merkezli bir unsur ekledi.
Stop Ecocide International CEO’su ve ortak kurucularında JOJO Mehta konu hakkında şunları söyledi:
“Belçika bugün sadece ulusal düzeyde değil, toplumdaki en güçlüler kitlesel ölçekte çevresel yıkımla sonuçlanan kararlar aldığında daha savunmasız hale gelen ve geçim kaynakları doğrudan tehdit altında olan hepimiz adına güçlü bir liderlik sergiledi.
Şu anda her düzeyde ekokırım yasası tartışması etrafında büyüyen gerçek bir ivme var. Geçtiğimiz yıl Hollanda, İskoçya, Meksika, Brezilya, İngiltere, İtalya ve İspanya dahil olmak üzere, yeni yerel ekokırım suçları oluşturma yönünde somut adımlar atan devletlerin sayısının arttığını gördük.
Belçika’nın öncülük ettiği gibi önde gelen sesler sayesinde uluslararası alanda, özellikle de geçtiğimiz Kasım ayında AB’nin gözden geçirilmiş çevre suçları direktifine ekokırım düzeyinde suçların dahil edilmesi konusunda varılan anlaşmanın ardından Avrupa’da somut ilerlemeler kaydedilmektedir.
Yakın gelecekte ekokırım suçunun uluslararası alanda tanındığını göreceğimizden hiç şüphem yok.”²
Neler Olmuştu?
Belçika Hükümeti, Ekim 2020’de koalisyon sözleşmesinde ekokırımın Uluslararası Ceza Mahkemesi Roma Statüsü’nde ve kendi ceza kanununda bir suç olarak tanınması için adımlar atmayı taahhüt etti. Adalet Bakanlığı tarafından oluşturulan uzmanlar komitesi bu konuda olumlu görüş verdi.
Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Sophie Wilmès, Aralık 2020’de gerçekleştirilen Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin 19. Genel Kurulu’nda, üye devletlerin dikkatini yeni bir uluslararası suç olan “ekokırım” konusuna çekti.
Temmuz 2021’de Federal Parlamento’ya ekokırımın Belçika Ceza Kanunu’na dahil edilmesi için bir karar tasarısı sunuldu. Ekokırımın Belçika ceza hukukunda bir suç olarak kabul edilmesiyle Belçika, Avrupa’da bir öncü olması öngörülüyor.
Kasım 2021’de Belçika Parlamentosu Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komisyonu, hükümeti ekokırım suçunu Uluslararası Ceza Mahkemesi Roma Statüsü’ne ve Belçika Ceza Kanunu’na dahil etmeye çağıran bir karar tasarısını oyladı.
1 Aralık 2021 tarihinde Belçikalı milletvekili Samuel Cogolati, Belçika Ceza Kanunu’na ekokırım suçu kavramının eklenmesi için bir kanun teklifi verdi.
2 Aralık 2021 tarihinde Parlamento, 09 Kasım tarihli metni genel kurulda 96’ya karşı 39 oyla kabul edildi.
14 Mayıs’ta Belçika Ceza Kanunu’nun revizyonu için kurulan Uzman Komisyonu’nun Belçika Ceza Kanunu’na ekokırım suçunun dahil edilmesine ilişkin tavsiyesi bir Hukuk Dergisi’nde yayımlandı. Uzman Komisyonuna göre, zararın ciddi niteliği, gözden geçirilmiş Ceza Kanununa uluslararası bir ekokırım suçunun dahil edilmesini haklı gösteriyor.
5 Kasım 2022’de Belçika hükümeti, İklim, Çevre, Sürdürülebilir Kalkınma ve Yeşil Anlaşma Bakanı Zakia Khattabi tarafından desteklenen bir adımla, ekokırım suçunun iç hukuka dahil edilmesini önerdi. Bu gelişmelerin üzerine ekokırım suçu, Federal Adalet Bakanı Vincent van Quickenborne’un Ceza Kanununun “2. Kitabı” için önerdiği reformlara dahil edildi.³
Konuyla ilgili daha fazla okuma yapmak isterseniz :
Stop Ecocide International: https://www.stopecocide.earth/belgium-and-the-recognition-of-ecocide-as-a-crime
Belçikalı Uzman Komisyonunun Raporuna buradan ulaşabilirsiniz: https://jt.larcier-intersentia.be/
¹ Çevre Suçları Direktifine İlişkin Haber : https://www.brusselstimes.com/439238/european-parliament-agrees-on-the-recognition-of-ecocide-in-eu-legislation
Belçika Avrupa Birliğinde Ekokırımı Tanıyan İlk Ülke Oldu: https://www.brusselstimes.com/937229/belgium-becomes-first-in-eu-to-recognise-ecocide-as-international-crime-tbtb
³ https://www.stopecocide.earth/belgium-and-the-recognition-of-ecocide-as-a-crime
Yorum yapılmamış