AKD072-Ahır Dağı-Önemli Doğa Alanları Kitabı
Koruma Önceliği : İzlenmesi Gerekli
Alanın Değişimi : Aynı (0)
Yüzölçümü : 34485 ha Yükseklik : 450 m – 2339 m
Boylam : 37,03ºD İl(ler) : Kahramanmaraş
Enlem : 37,65ºK İlçe(ler) : Kahramanmaraş merkez, Çağlayancerit
Koruma Statüleri : Yok
Alanın Tanımı: Doğu batı doğrultusunda uzanan yayvan şekilli bir dağ kütlesi olan Ahır Dağı, Kahramanmaraş’ı kuzey ve kuzeybatı doğrultusunda çevreler. Ceyhan Nehri, Ahır Dağı’nın batı sınırını oluşturur. Tektonik hareketler sonucu kıvrılarak yükselmiş olan dağ, büyük oranda kalkerlerden oluşmuştur. Kalkerin gözenekli yapısının içine giren yağmur ve eriyen kar sularının dağın eteklerinde kaynaklar halinde ortaya çıkması sayesinde Kahramanmaraş’ın içme suyu olarak kullanılan kaynaklar oluşmuştur. Dağın yüksek kesimlerindeki düzlükler sığ göller barındırmaktadır. 1600 metrelerdeki Karagöl bu göllerden en büyüğüdür. ÖDA, insan eliyle kısmen bozulmuş olmasına rağmen halen zengin bir bitki varlığına sahiptir. Akdeniz’den İran-Turan bitki örtüsüne geçiş bölgesinde yer alması bu zenginliğin başlıca nedenidir.
Habitatlar: ÖDA; çoğunlukla bozulmuş meşe topluluklarından oluşan orman örtüsü, kızılçam ormanı (Pinus brutia), yüksek dağ bozkırları, mevsimsel sığ gölcükler, bağlar ve meyve bahçelerinden oluşur. Kızılçam ormanları alanın kuzey yamaçlarındadır ve bu bölgede bir de kızılçam ağaçlandırma sahası bulunur. Bağlar ve meyve bahçeleri ise dağın güney yamaçlarındadır.
Türler: Ahır Dağı ülkemize endemik birçok bitki türünü içermektedir. 36 bitki taksonu ÖDA kriterlerini sağlamaktadır. Bu türlerden üç tanesinin bilinen dünya dağılımı Ahır Dağı ile sınırlıdır; Ajuga relicta, Ankyropetalum reuteri ve Polygonum ekimianum.
Bitki türlerinin yanı sıra 13 kelebek türü de alana ÖDA statüsünü kazandırmaktadır. Bunların arasında yer alan çokgözlü teresya (Polyommatus theresiae) ülkemizde dar bir alanda yaşayan önemli bir kelebek türüdür. Akdeniz biyomuna endemik büyük esmer (Maniola megala) de alandaki bir diğer önemli kelebektir.
Alan Kullanımı: Ahır Dağı’nın yüksek düzlükleri yaz aylarında yaylacılık faaliyetleri için kullanılmaktadır. Şehir merkezine yakın olan yamaçlarda bağlar ve meyve bahçeleri bulunur. Ormanlık alanlar özellikle hafta sonları yoğun olarak rekreasyonel amaçlı kullanılmaktadır.
Tehditler: Yüksek düzlüklerin yayla olarak kullanılması sonucu doğal orman dokusu zarar görmektedir. Aşırı otlatma bazı endemik türlerin alandan neredeyse silinecek hale gelmesine yol açmaktadır. Ankyropetalum reuteri bu türlerden biridir.
Ahır Dağı’nın şehir merkezine yakın yamaçları yazlık ev yapımı ve piknik amaçlı kullanımlar sonucu kısmen tahrip edilmiştir.
Dağ eteklerinde yasadışı ağaç kesimleri de görülmektedir.
Koruma Çalışmaları: Alanda bilinen bir koruma çalışması bulunmamaktadır.
Yerel İlgi Sahipleri: Kahramanmaraş Valiliği; Kahramanmaraş İl Çevre ve Orman Müdürlüğü; Çağlayancerit Kaymakamlığı; Kahramanmaraş Kültür Çevre Derneği.
Murat Ataol