AKD009-Doğu Boncuk Dağları-Önemli Doğa Alanları Kitabı
Koruma Önceliği : İzlenmesi Gerekli
Alanın Değişimi : Gerileme (-1)
Yüzölçümü : 40103 ha Yükseklik : 950 m – 2160 m
Boylam : 29,57ºD İl(ler) : Burdur, Muğla
Enlem : 37,00ºK İlçe(ler) : Çavdır, Gölhisar, Altınyayla, Fethiye
Koruma Statüleri : Yok
Alanın Tanımı: Doğu Boncuk Dağları, Burdur ilinin güney ucunda kalan ve Altınyayla ilçesini içine alan bir dağ silsilesidir. Dağın güney yamaçları Patara kumsalına dökülen Eşen Çayı ve kollarını, kuzey yamaçları ise Dalaman Çayı ve onun ana kollarından biri olan Çavdır Çayı’nı besler. Alan içerisinde birçok yerleşim yeri bulunur. Gölhisar – Çatak karayolu alanı ikiye böler. Kozağaç Barajı Göleti ve bölgenin kuzeyindeki Gölhisar Gölü alanın sınırları içerisinde kalır. Alanda birçok anıt ağaç bulunmaktadır.
Habitatlar: ÖDA; ardıç (Juniperus sp.), karaçam (Pinus nigra ssp. pallasiana), sedir (Cedrus libani) ve kızılçam (Pinus brutia) ormanları, maki ve öncü maki toplulukları, kireç taşı kayalıkları üzerindeki bitki toplulukları, tarım alanları, tatlı göl ve baraj gölü, sazlık alanlar, ıslak çayırlardan oluşur. Alanın özellikle batı kısmı genel olarak karışık ibreli ormanlarla kaplıdır. Dağların bir kısmı açık, kayalık yamaç ve tepelere sahiptir. Bu bölgelerde açık alan bitkileri oldukça iyi bir yayılım göstermektedirler. Bölgede bulunan Karanlıkiçi Kanyonu bitkiler açısından oldukça önemlidir.
Türler: Doğu Boncuk Dağları sahip olduğu bitki çeşitliliği ve değerleri nedeniyle ÖDA statüsü kazanmaktadır. Alanda 35 bitki taksonu ÖDA kriterlerini sağlamaktadır. Bölge birçok endemik bitki türüne ev sahipliği yapmaktadır. Bu türlerden Cephalaria dirmilensis, Gonocytisus dirmilensis ve Verbascum serpenticola’nın dünya üzerinde sadece bu alanda yaşadığı bilinmektedir.
Alan Kullanımı: Alanda ormancılık, tarım, hayvancılık ve arıcılık yapılır. Köylerin çoğu orman içinde veya kenarında bulunduğundan orman ve tarım işçiliği yoğun olmamakla birlikte yaygındır. Bölgede büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık faaliyetleri ve arıcılık yapılmaktadır. Bölgedeki yaylalar özellikle Antalya’dan gelenlerce günübirlik mesire yeri olarak kullanılmaktadır.
Tehditler: Alanda, özellikle Dirmil Geçidi çevresinde gerçekleştirilen ağaçlandırma çalışmaları açık alanlarda yaşamakta olan nadir bitki türleri için bir tehdit oluşturmaktadır.
Geçtiğimiz yıllarda yeni yolların açılması ve yol genişletme çalışmaları nedeniyle bitki toplulukları oldukça zarar görmüştür.
Dağın kuzeydoğusunda, Dalaman Çayı’nın kollarından biri olan Çavdır Çayı üzerine Çavdır Barajı inşa edilmektedir. Barajın özellikle alandaki nadir canlıları nasıl etkileyeceği bilinmemektedir. Aynı zamanda alanın güney sınırında Çataloluk Sulama Projesi planlanmaktadır.
Alanda faaliyet gösteren taş ocakları yine bitki türlerini tehdit etmektedir.
Koruma Çalışmaları: Alanda bilinen bir koruma çalışması bulunmamaktadır.
Yerel İlgi Sahipleri: Burdur Valiliği; Muğla Valiliği; Burdur İl Çevre ve Orman Müdürlüğü; Muğla İl Çevre ve Orman Müdürlüğü; Altınyayla Kaymakamlığı; Altınyayla Belediyesi.
Bahtiyar Kurt