Gediz Deltası’nın Geleceği İçin Örnek Karar: Delta’yı Tehlike Altına Sokacak Sulak Alan Koruma Bölgeleri Kararı İptal Edildi

İzmir’in Gediz Deltası, Ulusal Sulak Alan Komisyonu’nun Mart 2017’de belirlediği Sulak Alan Koruma Bölgeleri kararı ile tehlike altında girmişti. Gediz Deltası’nın sulak alan bütünlüğünü bozacak olan karar, Doğa Derneği, Cem Altıparmak ve Ali Rıza Avcan’ın açtığı dava sonucunda, İzmir İdare Mahkemesi tarafından iptal edildi.

Açılan dava sonucunda İzmir İdare Mahkemesi’nin atadığı konularında uzman yedi kişiden oluşan resmi bilirkişi heyeti tarafından, Sulak Alan Koruma Bölgeleri kararının: Kuşlar üzerinde beslenme, yuva yapma, yumurtlama ve yavru bakımı gibi aktiviteler bakımından stres yaratacağı; Gediz Deltası’nın bütününe yönelik yapılaşma baskısına sebep olacağı; Gediz Deltası’nın bitki varlığının bütünlüğü üzerinde olumsuz etki oluşturacağı; hayvan tür sayısını azaltacağı, binlerce senede oluşmuş bir ekosistemin yok olmasına ve telafisi mümkün olmayan kayıplara sebep olacağı oy birliği ile tespit edildi. İzmir İdare Mahkemesi’nin, bilirkişi heyetinin görüşü doğrultusunda aldığı iptal kararında: “Gediz Deltası’nın mevcut durumu, taşıdığı ornitolojik potansiyel, incelenen raporlar ve değerlendirmeler, alanın avifauna (kuş faunası) bakımından oldukça önemli bir konumda olduğu, Delta’nın tamamının kuş cenneti statüsünü karşılamakta olduğu ve koruma çalışmaları dışında yapılacak herhangi bir faaliyetin, alanda yaşayan canlılar ve Delta’nın sulak alan bütünlüğü üzerinde kesinlikle negatif etki oluşturacağı” gibi açıklamalar yer aldı.

Türkiye’deki uluslararası öneme sahip 14 Ramsar Alanı’ndan biri olan Gediz Deltası, aynı zamanda Doğal Sit Alanı olarak korunan alanlar arasında yer alıyor. Türkiye’nin en büyük yüzölçümüne sahip kıyı sulak alanlarından biri olan Delta, flamingolar başta olmak üzere çok sayıda kuş ve canlı türünün yaşam alanı olma özelliğine sahip. Delta, UNESCO’nun dört Dünya Doğa Mirası kriterinin dördünü birden sağlıyor. Gediz Deltası’nın korunması adına İzmir İdare Mahkemesi tarafından alınan iptal kararı, dünya doğa koruma içtihadı açısından tarihi önem taşıyor.

Ulusal Sulak Alan Komisyonu’nun Sulak Alan Koruma Bölgeleri kararına karşı davacı olan Avukat Cem Altıparmak konuyla ilgili yaptığı açıklamada: “İzmir İdare Mahkemesi tarafından verilen bu karar tüm sulak alanlar için örnek niteliğinde. Umuyoruz ki bundan sonra sulak alanların bütünlüğünü bozacak bu gibi kararlar tekrarlanmaz“dedi.

İzmir İdare Mahkemesi tarafından alınan iptal karının umut verici olduğunu belirten davacı Ali Rıza Avcan: “İzmir’in Gediz Deltası, yüzlerce yıldır burada yaşayan canlılara ve biz İzmirlilere yaşam oluyor. Burayı korumak ve gelecek nesillere aktarmak hepimizin görevi. Bu yüzden mahkemenin verdiği bu karar İzmir’in ve Gediz Deltası’nın geleceği için çok önemli” dedi.

Konuyla ilgili açıklama yapan Doğa Derneği Genel Koordinatörü Dicle Tuba Kılıç: “İzmir İdare Mahkemesi’nin bu örnek kararı ile Gediz Deltası bir kez daha başarıyla savunulmuştur. Gediz Deltası, ulusal ve uluslararası mevzuatlarla korunuyor olmasına karşın, Sulak Alan Koruma Bölgeleri kararı gibi yanlış ve Delta’nın bütünlüğünü tehlike altına sokacak olan kararların tehdidi altına girmektedir. Gediz Deltası, yüzlerce kuş ve canlı türünün yaşam alanı olmasının yanı sıra, UNESCO’nun dört Dünya Doğa Mirası kriterinin tümünü sağlamaktadır. Bu yüzden İzmir İdare Mahkemesi tarafından alınan karar, yalnızca Delta’yı korumakla kalmamış, dünya doğa koruma içtihadı açısından da örnek teşkil etmiştir. Dileğimiz, İzmir’in Gediz Deltası’nın UNESCO Dünya Mirası ilan edilmesi, Delta’yı ve içinde yaşayan canlıları tehdit eden Sulak Alan Koruma Bölgesi kararı gibi kararların bir daha gündeme gelmemesidir.” dedi.