İzmir, Gediz Deltası. Fotoğraf: Jean-François Hellio & Nicolas Van Ingen
Sulak alanlar tarih boyunca, insanların etrafında yerleşim yerleri kurduğu ve etkileşimde bulunduğu ekosistemler. Zengin biyoçeşitliliğe ve beraberinde getirdiği kültüre sahip bu ekosistemler, pek çok canlı için vazgeçilmez bir yaşam alanı. Sulak alanlar balıklara, sürüngenlere, çift yaşamlılara, kuşlara, memelilere, planktonlara ve canlı cansız milyonlarca varlığa yaşam ortamı sunuyor. Çevresinde yaşayan insanların balıkçılık, saz kesimi, tuz üretimi ve tarımsal üretimlerle de geçimlerini sağlıyor, ayrıca bulundukları bölgede mikroklima etkisi yaratıyor. Sulak alanlar, karbon yutağı görevi görmekten iklim değişikliğinin etkilerini düzenlemeye, akıntıyı emerek enerjisini dağıtıp suyu doğal ortama bırakmadan önce suyu arındırıp filtrelemeye, oksijen üretimine katkıda bulunmaya ve tatlı suyu depolamaya kadar pek çok işleve sahip.
Sulak alanlar, aynı yüz ölçümüne sahip tropik ormanlara göre üç ila beş kat daha fazla karbon depoluyor. Sulak alanların korunması ve bozulanların restore edilmesi, iklim değişikliğiyle mücadelede büyük önem taşıyor.
İklim değişikliği ve insan faaliyetlerinin yarattığı problemler, dünya genelinde kuraklık olaylarının sıklığını ve şiddetini artırıyor. Sıcaklık artışı ve yaz mevsiminin gelişiyle dünyanın ve Türkiye’nin dört bir yanından ard arda kuraklık ve sulak alanlarda su seviyesinde gerileme haberleri geliyor. Bolivya halkı geçtiğimiz yıl yıkıcı sellerle, kayıtlara geçen en sıcak yılıyla ve tarihinin en şiddetli kuraklığıyla baş etmek zorunda kaldı. Yunanistan, son yılların en kurak haziran ayını yaşadı, Meksika’daki yerli kadınlar Oaxaca Bölgesi’ndeki kuraklık nedeniyle suyu korumak için eski üretim tekniklerini yeniden canlandırıyor, Güney Afrika son yılların en kötü kuraklığıyla boğuşuyor. Edirne’nin önemli su kaynaklarından Tunca Nehri’nin bazı bölümlerinde su akmıyor, Eğirdir Gölü‘nde sular yaklaşık 2 metre çekildi, Konya Ovası’nda yetersiz yağışlarla hububat ürünlerinde verim düştü.
Bu kapsamda küresel çapta etkili çözümler geliştirmek ve su yönetimi stratejilerini iyileştirmek, sorunun üstesinden gelmek için kritik öneme sahip. Türkiye ve AB Arasında Şehir Eşleştirme-II: Yeşil Bir Gelecek İçin Eşleştirme Hibe Programı (Town Twinning between Türkiye and EU-II (Twinning for a Green Future) Grant Scheme) kapsamında desteklenen “Kuraklık Yönetimi ve Sulak Alanların Korunması Yoluyla Sürdürülebilir Kentsel Gelecek Projesi”, Türkiye, İzmir ile Slovenya, Ljubljana arasında bir iklim köprüsü kurmayı hedefliyor. Doğa Derneği, İzmir Büyükşehir Belediyesi, Köy-Koop İzmir Birliği ve uluslararası ortakları DOPPS/BirdLife Slovenya, Lübliyana Belediyesi, Lübliyana Kentsel Bölge Kalkınma Ajansı ile birlikte kuraklığa karşı önlemler geliştirmek ve sulak alanların korunması için çalışıyor. Yapılacak çalışmalar ve sonucunda hazırlanacak eylem planı kuraklık sorunuyla karşı karşıya olan ve sulak alanlarını kaybetme tehdidiyle karşı karşıya olan diğer ülkeler için de emsal teşkil edecek.
Proje kapsamında İzmir’de bugüne kadar Gediz Deltası’nın tanınırlığını arttırmaya ve sulak alan ekosistemlerinin önemini anlatmaya yönelik kuş gözlem faaliyetleri ve okulda gençlere yönelik eğitimler gerçekleştirildi. Proje ortakları 4-7 Eylül 2024’de Slovenya’nın Başkenti Ljubljana’da gerçekleşitirilmesi planlanan bir konferansta bir araya gelmek için hazırlanıyor. Katılımcılar kuraklığa karşı iyi uygulamaları sunacak, kentsel ve kırsal kuraklık, sulak alanlar ve buna bağlı olarak biyoçeşitlilik konusundaki deneyimlerini ve bilgi birikimlerini paylaşacaklar. Hem İzmir hem de Ljubljana için ortaya konacak kuraklık eylemleri için fikir alışverişinde bulunulacak. Bu konferansın ardından İzmir’de bir araya gelecek proje ekibi İzmir’in sulak alanlarının ve Gediz Deltası’nın önemini, kuraklık senaryolarını ve alınabilecek önlemleri tartışacak.
Kuraklıkla başa çıkmak için su kaynaklarının yönetimi ve korunması, sürdürülebilir tarım uygulamaları, su tasarrufu ve yeniden kullanımı, farkındalık ve iklim değişikliği ile uyum sağlamak için alınacak önlemlerin tartışılması sulak alanların korunması ve kuraklıkla mücadelede etkili bir strateji oluşturulmasını sağlayacak.
Yorum yapılmamış