AKD014-Kale-Önemli Doğa Alanları Kitabı
Koruma Önceliği : Acil
Alanın Değişimi : Gerileme (-1)
Yüzölçümü : 4725 ha Yükseklik : 0 m – 230 m
Boylam : 30,00ºD İl(ler) : Antalya
Enlem : 36,22ºK İlçe(ler) : Finike, Kale
Koruma Statüleri : Doğal sit alanı, arkeolojik sit alanı
Alanın Tanımı: Kale ilçesinin güneyindeki kıyılardan oluşan ÖDA, denizkaplumbağasının (Caretta caretta) yuvaladığı ve Akdeniz fokunun (Monachus monachus) görüldüğü önemli kumsallardan biridir. Alan, batıda Kokarsu Vadisi, doğuda ise Beymelek Lagünü ile sınırlanmıştır. Lagün Demre Çayı’nın getirmiş olduğu alüvyonun eski Demre Körfezi’ni doldurmasıyla ortaya çıkmıştır. Alandaki kumsallar, denizkaplumbağası üreme alanı olarak ilan edilmiştir. Bazı yerlerde 50 metre genişliğe ulaşan kumsalların toplam uzunluğu yaklaşık 8,5 kilometredir. Kumsal dört bölümden oluşmaktadır: Batıda Çayağzı kumsalı ile Sülüklü kumsalı yer alırken doğuda Taşdibi kumsalı ile Beymelek kumsalı yer almaktadır. Alan arkeolojik açıdan da önem taşır ve son zamanlarda turizm faaliyetleri artmaya başlamıştır.
Habitatlar: ÖDA; kumul ekosistemleri, maki toplulukları, sulak alan ve az miktarda tarım alanlarından oluşur. Sülüklü kumsalının doğusunda kayalık alan bulunurken Taşdibi kumsalının bazı yerleri çakıllık alandır. Andriake-Çayağzı bölgesinde Kokarsu Çayı küçük bir sulak alan oluşturur.
Türler: Akdeniz fokunun görülebildiği nadir alanlardan biridir.
Alan, denizkaplumbağası için önemli üreme alanıdır. Alanda aynı zamanda bacakları olmayan bir kertenkele türü olan toprak kertenkelesi (Ophiomorus punctatissimus) ve nesli küresel ölçekte tehlike altında olan şeritli engerek (Montivipera xanthina) yılanı türü görülür.
Alan Kullanımı: Demre Ovası’nın neredeyse tamamında seracılık yapılır. Bunun yanı sıra, özellikle ilçenin doğusunda yer alan Beymelek beldesi başta olmak üzere kıyı bölgelerinde, çoğunlukla turistik amaçlı yapılaşma faaliyetleri artmaktadır. Alanda küçük ölçekli balıkçılık yapılmaktadır. Beymelek Lagünü’nde Beymelek Su Ürünleri Üretim ve Geliştirme Merkezi Müdürlüğü tarafından balık üretilmektedir.
Tehditler: Alandaki kumsallarda, geceleri ateş yakılmakta, bu da hem yumurtlayan denizkaplumbağalarını hem de yumurtadan çıkan kaplumbağa yavrularını olumsuz etkilemektedir. Kumsal boyunca bulunan tesislerin ve Taşdibi kumsalının üzerinden geçen Kale-Finike karayolunun ışıkları da aynı olumsuz etkiyi yaratmaktadır. Kumsalın kullanımına yönelik bir plan bulunmamaktadır.
Kale-Finike arasında yer alan kıyı yolunun genişletilmesi sırasında kıyı habitatı ve fok mağaraları tahrip edilmiştir. Yatırımcıların baskısı sonucunda SIT alanlarının kaldırılması veya derecelerinin düşürülmesi yolu ile özellikle kıyıların yapılaşmaya maruz kalması tehdidi mevcuttur.
Kumsaldan yasadışı kum çıkarımı ile seralar tarafından oluşturulan atıklar ve yeraltı sularında aşırı gübre ve tarımsal ilaç kullanımının neden olduğu kirlilik diğer tehditlerdir.
Koruma Çalışmaları: Alanda bilinen bir koruma çalışması yoktur.
Yerel İlgi Sahipleri: Antalya Valiliği; Antalya İl Çevre ve Orman İl Müdürlüğü; Kale Kaymakamlığı; Kale Belediyesi; Beymelek Belediyesi; Beymelek Su Ürünleri Üretim ve Geliştirme Merkezi Müdürlüğü; Jandarma İl Komutanlığı; WWF Türkiye.
Burcu Meltem Arık, Emrah Bilge