Nesli tehlike altındaki elmabaş patka (Aythya ferina) -Birol Hatinoğlu
Türkiye, zengin biyolojik çeşitliliğe ve farklı yaşam alanlarına ev sahipliği yapan bir coğrafya. Günümüzde bu alanlar ve türler farklı tehditlerle karşı karşıya. Maden, baraj, kentleşme gibi faaliyetlerle yaşam alanlarının yok edilmesi, insan baskısının artması, avcılık, kaçakçılık, iklim değişikliği, zehirlenme, yumurta ve aşırı toplayıcılık faaliyetleri türler üzerindeki ana tehditlerden.
Yaban hayvanlarını ve yaşam alanlarını koruyan ulusal ve uluslararası sözleşme ve kanunlar mevcut. Bunlar, Türkiye’deki biyoçeşitliliği korumak için gerekli faaliyetleri içeren maddelerden ve tanımlardan oluşuyor.
Uluslararası sözleşmelere örnek olarak;
- Ramsar
- Biyolojik Çeşitlilik
- Bern
- Barselona Sözleşmeleri verilebilir.
Ulusal sözleşmelere ve kanunlara ise örnek olarak;
- Sulak Alan Yönetmeliği
- Orman Kanunu
- Kara Avcılığı Kanunu
- Çevre Kanunu
- Milli Parklar Kanunu
- Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik
- Korunan Alanların Tespit, Tescil ve Onayına İlişkin Usul ve Esaslara Dair Yönetmelik gibi başlıklar verilebilir.
Yaşam alanları hızla yok edilen yaban hayvanları avcılık, zehirlenme ve kaçakçılık gibi yaban hayatı suçlarıyla da baskı altında. Yaban hayatı suçu, koruma yasalarının aksine yaban hayvanlarına ve bitkilere karşı tehdit oluşturan faaliyetlere verilen bir kavramdır. Yaban hayatı suçları çoğu ülkede olduğu gibi Türkiye’de de önemli bir tehdit. Ancak geniş coğrafya ve insan kaynağı eksikliği nedeniyle veriler yetersiz olup, tehdidin şiddeti sadece tahminlere dayanıyor. Doğrudan ya da dolaylı olarak zehirlenen, yasal ya da yasadışı olarak avlanan ve kaçırılan yaban hayvanlarının sayısı bilinmiyor. Kontroller ve denetimler ise büyük bir coğrafya olan Türkiye için yetersiz kalıyor.
Yaban Hayatı Suçları Kapsamında Yaptığımız Çalışmalar
Yaban Hayvanları Zehirlenme Raporu
Anadolu’daki yaban hayvanları zehirlenmesine yönelik yereldeki kişilerle görüşmeler gerçekleştiriyor ve mevcut durumu öğrenmeye çalışıyoruz. Uzmanlarla hazırladığımız “Yaban Hayvanları Zehirlenme Raporu” ile Türkiye’deki zehirlenme tehdidinin önemini ve önemlerini ortaya koyduk. Türler üzerindeki avcılık tehditine karşı yaptığımız savunuculuk çalışmalarından birisi de avcılığın engellenmesi için yürüttüğümüz kampanya. 2018 yılında başlattığımız avcılık karşıtı kampanyayla Türkiye’de ulusal ve uluslararası ölçekte çalışan STK’larla bir araya geldik. Nesli dünya ölçeğinde tehlike altında olan üveyik ve elmabaş patka kuş türlerinin avının tamamen yasaklanması için başlattığımız iletişim kampanyasına yüz binlerce kişi destek oldu. Bu kapsamda yaptığımız lobicilik faaliyetleriyle, Merkez Av Komisyonu’nun canlı türlerini koruyan kararlar alması için çalışmalar gerçekleştirdik. Kampanyamız sonrasında üveyik ve elmabaş patka kuş türlerinin av kotaları düşürüldü.
Nesli tehlike altındaki üveyik (Streptopelia turtur) – Murat Demirtaş
Yaban hayatı suçlarının en aza indirilmesi ve ortadan kaldırılması için farkındalık çalışmalarına ve kamu kurumlarıyla görüşmeye devam edeceğiz. Elde edilen veriler ilgili kurumlarla ve karar vericilerle paylaşılacaktır.
Roma Stratejik Planı
Roma Stratejik Planı, Avrupa ve Akdeniz Bölgesi’nde kuşların yasadışı olarak avlanmasını, yakalanmasını ve ticaretinin yapılmasını engellemek amacıyla oluşturuldu. Plan, Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşam Ortamlarını Koruma Sözleşmesi (Bern) sekreteryası ve Göçmen Türlerin Korunması Sözleşmesi (CMS) sekreteryası öncülüğünde hazırlandı. Planın Türkçe çevirisi, karar vericiler ve sivil toplumun kullanımı amacıyla Doğa Derneği tarafından hazırlandı. Roma Stratejik Planı’na linkten ulaşabilirsiniz.
Yaban Hayatı Suçları Kapsamında Yaptığımız İletişim Çalışmaları
Podcastler
Avcılıktan doğa korumaya geçiş hikayesi nedir? Kaçak avcılarla nasıl mücadele ediliyor? Yerelde hak mücadelesi verirken nasıl zorluklarla karşılaşılıyor?
Podcast yayınımızı izlemek için linke tıklayabilirsiniz.
2021-2022 Av Dönemli Merkezi Av Komisyonu kararının iptali ve yürütmesinin durdurulması için Danıştay’da açılan davayı konu edindiğimiz podcast yayınımızı izlemek için linke tıklayabilirsiniz.
Başka bir canlıyı öldürmenin sporu, turizmi, hobisi, ihalesi olamaz!
Avcılık Yasaklansın İmza Kampanyası’na buradan ulaşabilirsiniz.
Haber Linkleri;
‘Kirlilik ve Avcılık Yuvaları Vurdu’ haber içeriğine ulaşmak için tıklayın.
‘Nesli tehlike altındaki kuşlar için av izni verildi’ haber içeriğine ulaşmak için tıklayın.
‘Türkiye’de nesli tehlike altındaki türler neden avlanıyor?’ haber içeriğine ulaşmak için tıklayın.
‘Doğa Derneği’nden “Avcılık yasaklansın” çağrısı!’ haber içeriğine ulaşmak için tıklayın.
‘Yine Avcıların İstediği Oldu, Nesli Tehlike Altındaki Türlerin Avlanılmasına İzin Verildi.’
haber içeriğine ulaşmak için tıklayın.
Film:
İç Anadolu’nun son flamingo kolonisini, flamingo kaçakçılığını, avcılıktan doğa korumaya dönüşümünü anlattığı bir kısa film yayınlandı.
Film: Gediz Deltası biyoçeşitlilik açısından zengin bir sulak alan ekosistemi. Ulusal ve uluslararası koruma statülerine sahip olan deltada avcılık tamamen yasak. Buna rağmen yasadışı yollarla kuşları öldürmeye çalışanlar var. Bu faaliyetleri engellemek amacıyla yürütülen çalışmaları anlatan film yayınlandı.