AKD066-Altınözü Tepeleri-Önemli Doğa Alanları Kitabı
Koruma Önceliği : Korumaya Bağımlı
Alanın Değişimi : Gerileme (-2)
Yüzölçümü : 74665 ha Yükseklik : 65 m – 770 m
Boylam : 36,28ºD İl(ler) : Hatay
Enlem : 36,16ºK İlçe(ler) : Kumlu, Antakya, Reyhanlı, Altınözü
Koruma Statüleri : Yaban hayatı geliştirme sahası
Alanın Tanımı: ÖDA, Antakya şehir merkezinin doğusunda, kuzey güney doğrultusunda yaklaşık 35 kilometre uzanan tepeleri ve bu alanın kuzeyindeki Amik Ovası’nın güney kısmını içine alır. Alanın içinden geçen Beyaz Çayı üzerinde Yarseli Barajı inşa edilmiştir. Alanın içinden geçen Asi Nehri, ova ile tepeler arasında sınır oluşturur. ÖDA’nın doğu sınırını Asi Nehri oluşturur. Batı ve kuzeybatısında Habibi Neccar Dağı bulunur. Alanın içinde arkeolojik önemi yüksek çok sayıda tarihi yapı bulunur.
Habitatlar: ÖDA; kermes meşesi (Quercus coccifera) baskın maki toplulukları, bozkırlar, tarım alanları, nehir kıyısı bitki topluluklarından ve az miktarda sazlıklar ve mevsimsel bataklıklardan oluşur. Asi Nehri ve kolları boyunca ve alanın kuzeyindeki ovada kuru ve sulu tarım yapılır. Güneyindeki tepelerde ise bozkır ve makilikler hâkim bitki örtüsünü oluşturur. Alanın alçak kesimlerinde küçük göletlere bağlı olarak mevsimsel küçük bataklıklar bulunur. ÖDA’da volkanik kayaçların oluşturduğu tepeler bulunur.
Türler: ÖDA; farklı tür grupları için önem taşımaktadır. Dar yayılışlı bitki türlerinin yaşadığı alan aynı zamanda nesli küresel ölçekte tehlike altında olan Ferulago antiochia bitki türünü barındırır.
Alanda büyük memelilerden çizgili sırtlan (Hyaena hyaena) yaşamaktadır. Çok sayıda yarasa türünü barındıran ÖDA, aynı zamanda nesli küresel ölçekte tehlike altında olan uzunayaklı yarasa (Myotis capaccinii) ve nalburunlu yarasa (Rhinolophus mehelyi) için Harbiye Mağarası; kirpikli yarasa (Myotis emarginatus) ve Akdeniz nalburunlu yarasası (Rhinolophus euryale) için Kürşad Kalesi önemli yaşam alanlarıdır.
Akdeniz biyomuna özgü ve dar yayılışlı olan Lacerta cyanisparsa isimli kertenkele yaşamaktadır.
Alanda nesli bölgesel ölçekte tehlike altında olan ve dar yayılışlı içsu balıkları yaşamaktadır. Bu türler Acanthobrama centisquama, Alburnus orontis, Barbus chantrei, Chondrostoma kinzelbachi, Cobitis (Bicanestrinia) levantina, Pseudophoxinus kervillei’dir.
ÖDA içinde yaşayan turuncu süslü doğu kelebeği (Anthocharis damone), yalancı apollo (Archon apollinus), karagözlü mavi kelebek (Glaucopsyche alexis) ve Akdeniz melikesinin (Melanargia titea) nesli bölgesel ölçekte tehlike altındadır.
Altınözü tepeleri aynı zamanda, nesli küresel ölçekte tehlike altında olan Brachythemis fuscopalliata ve Onychogomphus macrodon kızböceği türlerini barındırır.
Alan Kullanımı: Alan ağırlıklı olarak tarım ve hayvancılık için kullanılmaktadır. Buğday, arpa, tütün, biber, domates başta olmak üzere sebze ve zeytin üretimi yapılmaktadır.
Tehditler: Alanı tehdit eden en önemli unsur tarımsal uygulamalarda kullanılmak üzere çevredeki su yataklarından bilinçsiz olarak su çekilerek alanın doğal su rejimine yapılan müdahaleler ve sulak alanların kurutulmasıdır. Ayrıca bölgede kapan kurularak yaban hayvanları yakalanmaktadır.
Koruma Çalışmaları: Bölgede yaşayan çizgili sırtlanın korunması için bölge Altınözü Yaban Hayatı Koruma Sahası ilan edilerek koruma altına alınmıştır.
Yerel İlgi Sahipleri: Hatay Valiliği; Hatay İl Çevre ve Orman Müdürlüğü; Kumlu Kaymakamlığı; Reyhanlı Kaymakamlığı; Altınözü Kaymakamlığı; Hatay İl Jandarma Komutanlığı Doğa Koruma Tim Komutanlığı.
Ferdi Akarsu, Yıldıray Lise