DOG039-Bitlis Güneyi Dağları-Önemli Doğa Alanları Kitabı
Koruma Önceliği : İzlenmesi Gerekli
Alanın Değişimi : Aynı (0)
Yüzölçümü : 188867 ha Yükseklik : 750 m – 2772 m
Boylam : 42,13ºD İl(ler) : Bitlis, Siirt
Enlem : 38,25ºK İlçe(ler) : Tatvan, Mutki, Bitlis merkez, Hizan, Baykan, Şirvan
Koruma Statüleri : Yok
Alanın Tanımı: Bitlis il merkezinin hemen güneyinde doğubatı doğrultusunda uzanan dağ silsilesidir. ÖDA, bu silsilenin batı ucundaki Şeyhhabib Dağları’nı, doğu kısmındaki Sini Dağı’nı ve bu dağlar arasındaki Bitlis Çayı ile bu çayın ana kollarından biri olan Kocaçay’ı içine alır. Yüksek dağların derin vadilerle çevrelendiği ve insan müdahalesinin çok kısıtlı olduğu ÖDA, yaban hayatı açısından son derece zengindir.
Habitatlar: ÖDA; dağ bozkırları, meşe ormanları, ardıç toplulukları, hızlı akan çaylar, vadi tabanı bitki toplulukları ve kayalık yamaçlardan oluşur. ÖDA’daki çay ve dere boyları, nadir bitki ve amfibi türleri için önemli yaşam alanlarıdır. Vadilerdeki sarp kayalıklarda farklı yırtıcı kuş türleri üremektedir.
Türler: Çok sayıda endemik ve tehlike altındaki bitki türüne ev sahipliği yapan ÖDA, beş bitki türünün dünyadaki tek yaşam alanıdır. Alanda bunların yanısıra sekiz bitki taksonu daha ÖDA kriterlerini sağlamaktadır.
Bitlis Güneyi Dağları nesli dünya ölçeğinde tehlike altındaki benekli semenderin (Neurergus strauchii) önemli dağılış alanlarından biridir.
Alanda üreyen küçük kartal (Hieraaetus pennatus) ve göç döneminde gözlemlenen
küçük akbaba (Neophron percnopterus) alandaki önemli yırtıcı türlerdir.
Ülkemizde nesli tükendiği düşünülen parsın (Panthera pardus) alanda halen yaşadığı tahmin
edilmektedir. Yakın geçmişte bir yöre avcısı tarafından vurulan bu türün post örnekleri bulunmaktadır.
Alan Kullanımı: Güvenlik nedeniyle alan kullanımı vadi tabanları ve dağların alçak yamaçlarıyla kısıtlıdır. Alanda ağırlıklı olarak küçükbaş hayvancılık yapılır. Vadi tabanlarında ise halk kendi ihtiyacı için sebze ve meyve yetiştirir. Daha yükseklerdeki köylerde hayvancılığın yanı sıra arıcılık yapılır.
Tehditler: ÖDA’nın orta bölgesinden geçen akarsular üzerinde beş farklı baraj yapımı planlanmaktadır. Bu barajların özelikle endemik bitki türlerine zarar verme olasılığı vardır.
Koruma Çalışmaları: Bilinen bir çalışma yoktur.
Yerel İlgi Sahipleri: Bitlis Valiliği; Doğa Gözcüleri Derneği; TEMA Vakfı Bitlis Temsilciliği.
Dicle Tuba Kılıç