ORT013-Hotamış Sazlığı-Önemli Doğa Alanları Kitabı
Koruma Önceliği : Restorasyon Aşaması
Alanın Değişimi : Gerileme (-3)
Yüzölçümü : 17406 ha Yükseklik : 1000 m – 1220 m
Boylam : 33,05ºD İl(ler) : Konya, Karaman
Enlem : 37,55ºK İlçe(ler) : Karapınar, Çumra, Karaman merkez
Koruma Statüleri : Doğal sit alanı
Alanın Tanımı: ÖDA, Konya Kapalı Havzası’nın güneyinde bulunur ve güneyde Karadağ adlı volkanik dağ ile sınırlıdır. Hotamış, Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından yeraltı ve yer üstü kaynakları başka alanlara taşınmadan önce bölgedeki en büyük sazlık alanlardan biriydi. Bunun yanında ÖDA’nın güneyinde Süleymanhacı adlı küçük bir tuzlu su gölü bulunmaktaydı. Su rejimine müdahaleler sonucunda 1990’ların ortalarından itibaren hızla kuruyan alanın yalnız güney ucunda çok küçük bir sazlık alan kalmıştır. Hotamış’ın kuruması Türkiye’de pek çok su kuşunun sayısında ciddi azalmaya neden olmuştur.
Habitatlar: Günümüzde kurumuş olan sazlık ve bataklık alanlardan geriye kalan göl tabanı üzerinde çıplak alanlar ve çorak bitki örtüsü uzanmaktadır. ÖDA’nın bir kısmı tarım alanlarına dönüştürülmüştür.
Türler: Alandaki birçok su kuşu az sayılarda da olsa 1998 yılına kadar üremeye devam etmiştir. Ancak günümüzde sulak alan önemli sayıda sukuşunun üremesi için yeterli büyüklüğe sahip değildir. ÖDA, 1986 yılına kadar ak kuyruklu kızkuşunun (Vanellus leucura) Türkiye’deki tek üreme alanıdır. Ancak sulak alanın küçülmesiyle pek çok su kuşu gibi bu tür de bölgeden silinmiştir.
ÖDA, kurutulmadan önce Pseudophoxinus meandricus isimli endemik içsu balığı için dünya ölçeğinde önemli bir alandır.
Alan Kullanımı: Saz kesimi alan kurumadan önce çevre köyler için önemli bir geçim kaynağı olmuştur. Bunun yanı sıra sınırlı ölçüde bir balıkçılık faaliyeti de yapılmıştır. Alanın çevresinde özellikle buğday ekilen tarım alanları ve otlatma yapılan geniş bozkırlar bulunmaktadır.
Tehditler: Artık tümüyle kurumuş ve restorasyon aşamasına gelmiş olan alan üzerindeki en büyük tehdit DSİ’nin Mavi Tünel Proje’nin bir uzantısı olarak bu alana inşa etmeyi planladığı toplama barajıdır. Bu proje gerçekleştiği takdirde alan doğal yapısını tümüyle yitirecek ve restorasyon ihtimali de ortadan kalkacaktır. Tarım alanlarının genişlemesi alandaki diğer bir tehdittir.
Koruma Çalışmaları: WWF-Türkiye tarafından 2004 yılında başlatılan “Konya Kapalı Havzası’nın Akılcı Kullanımına Doğru” adlı çalışma 2006 yılı sonuna dek sürecektir. Alanda bilinen başka bir çalışma yoktur.
Yerel İlgi Sahipleri: Konya Valiliği; Karaman Valiliği; Çekül Vakfı Konya Şubesi; Tema Vakfı Konya Şubesi; Konya İli Çevre Koruma Vakfı; WWF Türkiye.
Murat Gülsaçan