AKD065-Kılıç Dağı-Önemli Doğa Alanları Kitabı
Koruma Önceliği : Korumaya Bağımlı
Alanın Değişimi : Aynı (0)
Yüzölçümü : 7003 ha Yükseklik : 0 m – 1730 m
Boylam : 35,97ºD İl(ler) : Hatay
Enlem : 35,97ºK İlçe(ler) : Yayladağı
Koruma Statüleri : Yok
Alanın Tanımı: Kılıç Dağı, Antakya’nın güneybatı ucunda yer alan volkanik bir dağdır. Samandağ kumsalının bittiği yerden başlayıp, Suriye sınırına kadar uzanır. Kılıç Dağı’nın denize inen kıyıları oldukça diktir ve çoğunlukla kireçtaşından oluşur. Dağın tepesinde yer alan tektonik çukurluklar arasında en önemlileri Büyük Göl Çukuru ve Küçük Göl Çukuru’dur. Eskiden oldukça ormanlık olan dağ, günümüzde maki ve dağ bozkırlarıyla kaplıdır.
Habitatlar: ÖDA; alçak bölgelerinde maki ve öncü maki toplulukları, bozkırlar, az miktarda tarım alanı ile yüksek bölgelerinde dağ bozkırından oluşur. Alanın batısındaki dik yamaçlarda karışık iğne yapraklı ağaç toplulukları bulunur. Deniz kıyısında, koyları ve dik kayalık yarları ile su altı ve su üstü girişli deniz mağaraları vardır.
Türler: Kılıç Dağı özellikle bitki çeşitliliği açısından son derece zengin bir alandır. Alanda 44 bitki taksonu ÖDA kriterlerini sağlamaktadır. Bunların çoğu ülkemize endemik ve nesli tehlike altında olan türlerdir. Bunların başlıcaları Alyssum crenulatum, Centaurea arifolia, Cirsium cassium, Ferulago antiochia, Myopordon thiebautii, Pimpinella isaurica, Rumex amanus, Salvia tigrina, Scrophularia amana, Scutellaria glaphyrostachys, Sideritis huber-morathii, Stachys petrokosmos, Trifolium davisii, Trigonella cassia, Verbascum amanum, Verbascum pinetorum, Verbascum scaposum ve Viola isaurica’dır.
Kılıç Dağı’nın deniz tarafında bulunan kıyıları erişilmesi zor, oldukça dik bir yapıdadır ve sahip olduğu su altı veya su üstü girişli deniz mağaralarından dolayı Akdeniz foku (Monachus monachus) için az sayıdaki önemli alandan biridir. ÖDA, aynı zamanda Akdeniz fokunun dünyadaki en doğu yayılım alanıdır.
ÖDA’da bulunan kelebek türleri arasında nesli bölgesel ölçekte tehlike altında olan karagözlü mavi kelebek (Glaucopsyche alexis) ve Akdeniz melikesi (Melanargia titea) bulunur.
Alan Kullanımı: Alan, Suriye sınırına komşu olduğundan belirli bir bölgesi askeri alandır. Tarım, hayvancılık ve balıkçılık en önemli geçim kaynaklarıdır. Yerleşim yerlerine uzaklığından ve sınır bölgesi olduğundan alanda turizm faaliyeti yoktur.
Tehditler: Alandaki önemli tehditler arasında tarım alanlarının genişlemesi yer alır. Tarım alanı açmak amacıyla özellikle bozkırların sürülmesi sonucunda bitki türleri zarar görmektedir. Yoğun otlatma alan üzerindeki bir diğer önemli tehdittir.
Diğer tehditler, ormanların yakacak ve tarım alanı açma amacıyla kesilmesi ile deniz akıntılarından dolayı, güney ülkelerden gelen karasal ve gemi kaynaklı kirlilik ve özellikle petrol türevi atıklardır.
Koruma Çalışmaları: Alanda bilinen bir koruma çalışması yoktur.
Yerel İlgi Sahipleri: Hatay Valiliği; Hatay İl Çevre ve Orman Müdürlüğü; Yayladağı Kaymakamlığı; Yayladağı Belediyesi; Mustafa Kemal Üniversitesi.
Burcu Meltem Arık, Cem Orkun Kıraç