DOG042-Ziyaret Dağı ve Ahlat Sazlıkları-Önemli Doğa Alanları Kitabı
Koruma Önceliği : İzlenmesi Gerekli
Alanın Değişimi : Aynı (0)
Yüzölçümü : 28895 ha Yükseklik : 1650 m – 2542 m
Boylam : 42,63ºD İl(ler) : Bitlis
Enlem : 38,83ºK İlçe(ler) : Adilcevaz, Ahlat
Koruma Statüleri : Yok
Alanın Tanımı: Süphan Dağı ile Van Gölü arasında dağ bozkırları ile kaplı bir alandır. Ziyaret Dağı, Van Gölü’nün kuzey kıyılarının bir kısmı, Ahlat Sazlıkları ve Adilcevaz ilçesi ÖDA’nın içinde kalır. Dağlık alandan doğan dere ve çaylar ÖDA’nın güney sınırında Van Gölü’yle buluşur. Bunlardan en büyüğü alanın batı kısmında uzun ve derin bir vadi oluşturan Uluçay’dır. Ziyaret Dağı’nın güney yamaçlarını sınırlayan göl kıyısı günübirlik turizm için kullanılmaktadır. Göl kıyısı habitatlarından dağ bozkırlarına kadar geniş bir yelpazede yaşam alanını barındıran ÖDA, birçok canlı grubu için önem taşır.
Habitatlar: Alanın önemli bir kısmını yüksek dağ bozkırları kaplar. Yer yer çitlembik ve titrek kavak gibi türlerden oluşan seyrek çalı toplulukları ve ağaçlık alanlar bulunmaktadır. Adilcevaz ilçe merkezi yakınlarındaki vadilerde yoğun olarak ceviz bahçeleri bulunur. Düzlük alanlarda iyi korunmuş çayırlık alanlar bulunur. ÖDA’nın kıyı kesimi Ahlat yakınındaki sazlıkları ve ince bir kum şeridiyle çevrili küçük bir lagünü içerir.
Türler: ÖDA, nesli dünya ölçeğinde tehlikedeki üç kuş türünün üreme alanıdır. Bu türlerden uludoğan (Falco cherrug) dağlık bölgede ürerken, dikkuyruk (Oxyura leucocephala) ve yaz ördeği (Marmonetta angustirostris) Ahlat Sazlıkları’nda üremektedir. Çayır delicesi (Circus pygargus) alanda ürediği bilinen bir başka öncelikli kuş türüdür.
Ülkemize endemik ve nesli dünya ölçeğinde tehlikedeki benekli semender (Neurergus strauchii) ve Van Gölü’ne endemik ve dar yayılışlı inci kefali (Alburnus tarici) alanda dünya ölçeğinde önemli nüfusları bulunan diğer türlerdir. İnci kefali Uluçay başta olmak üzere ÖDA’daki derelerde üremektedir.
Alan Kullanımı: ÖDA’daki temel insan faaliyeti hayvancılıktır. Adilcevaz ilçe merkezinde aynı zamanda turizm faaliyetleri gerçekleştirilmektedir. Bunun yanında bölgede ceviz yetiştiriciliği oldukça yaygındır.
Tehditler: Alandaki en önemli tehditlerin başında aşırı otlatma gelmektedir. Van Gölü kıyısını etki altından bırakan kirlilik diğer önemli sorunlardan biridir.
Koruma Çalışmaları: Ahlat İlçesi’ndeki sazlık alanlar İlçe Jandarma Komutanlığı tarafından korunmaktadır.
Doğa Gözcüleri Derneği, inci kefalinin kaçak avcılığının engellenmesi için çalışmaktadır. Bunun yanında Doğa Derneği’nin Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Biyoloi Bölümü ve Kuş Gözlem Topluluğu desteğiyle yürüttüğü kış ortası su kuşu sayımları kapsamında alanda sayımlar yapılmakta ve alanın kışlayan kuşlar açısından önemi değerlendirilmektedir.
Yerel İlgi Sahipleri: Bitlis Valiliği; Bitlis İl Çevre ve Orman Müdürlüğü; Ahlat Kaymakamlığı; Adilcevaz Kaymakamlığı; Ahlat İlçe Jandarma Komutanlığı; Adilcevaz İlçe Jandarma Komutanlığı; Doğa Gözcüleri Derneği.
Bahtiyar Kurt